Khi bị điện giật cần làm gì? Hướng dẫn sơ cứu chi tiết

Khi bị điện giật, việc biết cách xử lý nhanh chóng và chính xác có thể là yếu tố quyết định sự sống còn. Điện giật không chỉ gây ra các chấn thương nghiêm trọng mà còn có thể đe dọa tính mạng nếu không được cấp cứu kịp thời. Vậy khi bị điện giật cần làm gì để đảm bảo an toàn cho bản thân và giúp đỡ người bị nạn một cách hiệu quả? 

Tại sao điện giật lại nguy hiểm

Điện giật là hiện tượng dòng điện chạy qua cơ thể người, gây ra các tác động mạnh đến hệ thần kinh và các cơ quan khác. Khi tiếp xúc với nguồn điện, dòng điện sẽ đi qua cơ thể, làm cho các tế bào và cơ quan bị kích thích quá mức, dẫn đến các triệu chứng như co giật, rối loạn nhịp tim, tổn thương cơ và thậm chí ngưng tim. 

Điện giật có thể xảy ra do tiếp xúc trực tiếp với dây điện hở, thiết bị điện bị lỗi hoặc môi trường bị nhiễm điện. Điện giật rất nguy hiểm vì dòng điện có khả năng tác động mạnh mẽ đến các chức năng sinh học của cơ thể. 

Khi bị điện giật, các cơ bắp có thể bị co cứng, dẫn đến việc người bị nạn không thể tự ý di chuyển và thậm chí bám chặt vào nguồn điện. Điện giật cũng có thể gây tổn thương đến hệ thần kinh trung ương, dẫn đến mất ý thức, ngưng tim hoặc suy hô hấp. Những trường hợp nghiêm trọng có thể dẫn đến tử vong nếu không được cấp cứu kịp thời.

Ngoài ra, điện giật còn có thể gây bỏng nghiêm trọng tại các vị trí dòng điện đi vào và đi ra khỏi cơ thể, làm tổn thương da, cơ và xương. Tùy vào cường độ dòng điện và thời gian tiếp xúc, mức độ nguy hiểm của điện giật có thể khác nhau, nhưng dù là trường hợp nhẹ hay nặng, việc xử lý kịp thời và đúng cách đều rất quan trọng để bảo vệ tính mạng và sức khỏe của nạn nhân.

Xử lý điện giật đúng cách và kịp thời là yếu tố quyết định đến khả năng sống sót của nạn nhân, cũng như giảm thiểu các biến chứng lâu dài. Việc sơ cứu nhanh chóng giúp duy trì chức năng sống của nạn nhân cho đến khi nhân viên y tế chuyên nghiệp có thể tiếp quản.

Nguyên nhân gây điện giật

Điện giật xảy ra khi dòng điện đi qua cơ thể người, và có nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến tình trạng này. Thông thường, những nguyên nhân gây ra điện giật có thể do sự bất cẩn hoặc các yếu tố ngoài tầm kiểm soát. 

Một trong những nguyên nhân phổ biến nhất dẫn đến điện giật là do vô tình chạm vào ổ cắm điện mà không có lớp bảo vệ hoặc khi tay bị ướt. Nhiều người thường không chú ý và cắm, rút phích cắm trong tình trạng không an toàn, gây nguy cơ cao bị điện giật.

Ngoài ra, chạm vào dây điện bị hở cũng là một nguyên nhân chủ yếu gây điện giật. Dây điện bị hở do quá trình sử dụng lâu dài hoặc bị vật nhọn làm rách khiến dòng điện dễ dàng tiếp xúc với da, gây ra tình trạng điện giật cho người sử dụng nếu không cẩn thận. 

Sự cố chập điện cũng có thể dẫn đến tai nạn điện giật. Khi có sự cố ngắn mạch, dòng điện đi theo con đường không mong muốn, thường xảy ra do dây điện bị tổn thương hoặc thiết bị điện bị hỏng hóc. Chập điện không chỉ gây ra điện giật mà còn có nguy cơ dẫn đến cháy nổ, làm tình huống trở nên nguy hiểm hơn.

Một nguyên nhân khác dẫn đến điện giật là cột điện hoặc đường dây điện bị ngã đổ trong điều kiện thời tiết xấu như mưa bão. Khi đó, dây điện hoặc cột điện bị ngã có thể gây nguy cơ điện giật cho những người vô tình tiếp xúc. Hơn nữa, nước mưa có thể làm tăng khả năng dẫn điện, khiến cho việc tiếp xúc với dây điện bị đổ trở nên đặc biệt nguy hiểm.

Hậu quả của điện giật đối với nạn nhân có thể rất nghiêm trọng, phụ thuộc vào cường độ dòng điện, thời gian tiếp xúc và vị trí mà dòng điện đi qua cơ thể. Một số hậu quả tức thì khi bị điện giật bao gồm tử vong do ngừng tuần hoàn và hô hấp. 

Khi dòng điện đi qua cơ thể, nó có thể gây ra rối loạn nhịp tim hoặc ngưng tim hoàn toàn, dẫn đến việc cơ thể không còn khả năng lưu thông máu và gây tử vong nhanh chóng nếu không được cấp cứu kịp thời. Ngoài ra, dòng điện khi tiếp xúc với da có thể gây bỏng nặng tại điểm tiếp xúc và điểm ra khỏi cơ thể. 

Tình trạng bỏng này có thể ảnh hưởng sâu vào các mô và cơ quan dưới da, gây tổn thương nghiêm trọng. Điện giật còn có thể làm tổn thương hệ thần kinh trung ương và hệ mạch máu, dẫn đến mất cảm giác, mất ý thức và các tổn thương khác, ảnh hưởng đến chức năng của nhiều cơ quan.

Trong những trường hợp không tử vong, nạn nhân có thể phải chịu những di chứng lâu dài như giảm hoặc mất khả năng vận động bình thường. Điện giật có thể dẫn đến di chứng nặng nề, làm các cơ bắp và dây thần kinh bị tổn thương không thể hồi phục hoàn toàn, gây ra tình trạng tàn phế vĩnh viễn. 

Bên cạnh đó, nếu bị bỏng nặng do điện giật, một số nạn nhân còn phải đối mặt với nguy cơ cắt cụt chi để ngăn ngừa nhiễm trùng lan rộng và bảo vệ tính mạng.

Việc xử lý ban đầu khi gặp trường hợp điện giật là vô cùng quan trọng, quyết định đến khả năng sống sót và mức độ ảnh hưởng của di chứng đối với nạn nhân. Những giây phút đầu tiên sau khi bị điện giật đóng vai trò quyết định, do đó cần có sự can thiệp kịp thời và đúng cách để tăng cơ hội cứu sống cho người bị nạn, đồng thời giảm thiểu nguy cơ tàn phế. 

Một trong những bước xử lý quan trọng là ngắt nguồn điện càng nhanh càng tốt để ngăn không cho dòng điện tiếp tục đi qua cơ thể. Sau đó, thực hiện sơ cứu và gọi cấp cứu để đảm bảo nạn nhân được điều trị đúng cách.

Khi bị điện giật cần làm gì?

Khi gặp tình huống điện giật, việc quan trọng nhất là giữ bình tĩnh và xử lý đúng cách để đảm bảo an toàn cho cả nạn nhân lẫn người cấp cứu. Dưới đây là những bước cần thực hiện khi có người bị điện giật, nhằm tăng khả năng cứu sống và giảm thiểu những di chứng sau này.

Giữ bình tĩnh và không hoảng loạn

Điều quan trọng nhất khi gặp người bị điện giật là giữ bình tĩnh, tránh hoảng loạn để có thể xử lý tình huống một cách hiệu quả. Cần tránh tiếp xúc trực tiếp với nạn nhân khi chưa chắc chắn rằng nguồn điện đã được ngắt hoặc bạn đã sử dụng biện pháp cách điện an toàn. Điều này giúp đảm bảo không có thêm người bị điện giật do tiếp xúc trực tiếp với dòng điện.

Ngắt nguồn điện một cách an toàn

Để bảo vệ nạn nhân và người cứu hộ, ngắt nguồn điện ngay lập tức là bước quan trọng nhất. Bạn có thể làm điều này bằng cách cắt cầu dao, ngắt công tắc hoặc tháo phích cắm. 

Nếu không thể trực tiếp ngắt điện, hãy sử dụng các vật dụng cách điện như cây khô, găng tay cao su, mũ bảo hộ hoặc các đồ vật không dẫn điện khác để tách nạn nhân ra khỏi nguồn điện. Tuyệt đối không chạm trực tiếp vào nạn nhân bằng tay trần, vì bạn có thể bị điện giật theo.

Chuyển nạn nhân đến nơi an toàn

Sau khi ngắt nguồn điện, chuyển nạn nhân đến nơi khô ráo, thoáng khí và an toàn để bắt đầu sơ cứu. Việc này giúp ngăn chặn các yếu tố nguy hiểm khác, đồng thời đảm bảo rằng nạn nhân được đặt ở môi trường tốt nhất để hồi phục.

Xử lý cấp cứu tùy theo tình trạng nạn nhân

Sau khi nạn nhân được đưa ra khỏi vùng nguy hiểm, việc đánh giá tình trạng của nạn nhân là cần thiết để có cách xử lý phù hợp:

Nếu nạn nhân tỉnh táo

Nếu nạn nhân có dấu hiệu tỉnh táo, da niêm mạc hồng hào và mạch rõ, hãy để họ nằm nghỉ ngơi, giữ ấm cơ thể và nhanh chóng chuyển họ đến bệnh viện để được kiểm tra và theo dõi thêm. Đảm bảo nạn nhân không bị tác động thêm từ các yếu tố xung quanh và cố gắng duy trì sự thoải mái cho họ.

Nếu nạn nhân bất tỉnh nhưng còn thở

Nếu nạn nhân mất ý thức, da niêm tái và mạch yếu, hãy đặt nạn nhân nằm ngửa, dùng tay móc sạch đàm nhớt trong miệng để đảm bảo đường thở không bị cản trở. Giữ cho nạn nhân ở vị trí an toàn và đảm bảo đường hô hấp được thông suốt.

Nếu nạn nhân bất tỉnh và ngừng thở, ngừng tim

Trong trường hợp nạn nhân bất tỉnh, không còn thở và tim ngừng đập, cần tiến hành hô hấp nhân tạo và nhồi tim ngay lập tức. Đặt nạn nhân nằm ngửa trên bề mặt cứng, đặt tay thẳng góc lên xương ức (1/3 dưới của xương ức), ấn sâu từ 4 đến 6 cm với tần suất từ 60 đến 100 lần/phút. 

Sau mỗi 10 nhịp ấn tim, hãy thổi khí vào miệng nạn nhân một lần để cung cấp oxy. Lưu ý rằng quá trình ép tim và thổi khí cần thực hiện liên tục, không gián đoạn quá 10 giây, và duy trì cho đến khi nhân viên y tế đến hiện trường hoặc khi nạn nhân hồi phục.

Tránh những sai lầm phổ biến trong sơ cứu

Trong quá trình xử lý điện giật, có một số sai lầm mà mọi người thường mắc phải, và chúng có thể gây nguy hiểm cho nạn nhân. Không nên đổ nước lên người nạn nhân, vì nước dẫn điện và có thể làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn. 

Tránh dùng bùn, thoa dầu, hay cạo gió, vì những phương pháp này không có tác dụng trong việc sơ cứu người bị điện giật và có thể làm chậm quá trình cấp cứu hiệu quả. Việc trì hoãn này có thể làm tăng nguy cơ tử vong hoặc di chứng nặng nề cho nạn nhân.

Dù tình trạng của nạn nhân có được cải thiện hay không, việc đưa họ đến bệnh viện ngay sau sơ cứu ban đầu là điều bắt buộc. Việc theo dõi và xử lý y tế kịp thời từ bác sĩ sẽ giúp kiểm soát tốt các tổn thương nội tạng và giảm nguy cơ biến chứng sau này.

Điện giật là tai nạn có thể xảy ra bất ngờ, và những giây phút đầu tiên sau tai nạn là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe và tính mạng. Hy vọng rằng qua bài viết này, bạn đã có thêm kiến thức cần thiết để xử lý tình huống khi bị điện giật một cách nhanh chóng và an toàn.