Trào ngược dạ dày nên làm gì để cải thiện tình trạng?

Trào ngược dạ dày là một tình trạng phổ biến mà nhiều người gặp phải, gây ra cảm giác khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Trào ngược dạ dày có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng nếu không được kiểm soát kịp thời. Vậy, khi bị trào ngược dạ dày, bạn nên làm gì để cải thiện tình trạng này? 

Tổng quan về bệnh trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày, hay còn gọi là trào ngược dạ dày thực quản (GERD), là một tình trạng xảy ra khi axit dạ dày hoặc thức ăn từ dạ dày quay ngược lên thực quản. Điều này xảy ra do cơ thắt thực quản dưới không hoạt động hiệu quả, không thể đóng kín hoàn toàn sau khi thức ăn đã được nuốt vào. 

Trong điều kiện bình thường, cơ thắt này sẽ giãn ra để cho phép thức ăn đi xuống và ngay lập tức đóng lại để ngăn ngừa axit và thức ăn trào ngược lên. Tuy nhiên, trong trường hợp của những người mắc bệnh trào ngược dạ dày, cơ thắt thực quản có thể không đủ mạnh hoặc không hoạt động đúng cách. 

Điều này dẫn đến tình trạng mở ra một cách không kiểm soát, cho phép axit dạ dày dễ dàng trào ngược lên thực quản. Kết quả là người bệnh thường cảm thấy khó chịu, với các triệu chứng điển hình như ợ nóng, ợ chua, và cảm giác cồn cào trong dạ dày.

Trào ngược dạ dày không chỉ gây ra sự khó chịu tạm thời mà còn có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn nếu không được điều trị kịp thời. 

Nếu axit dạ dày thường xuyên trào ngược lên thực quản, nó có thể gây tổn thương cho niêm mạc thực quản, dẫn đến viêm, loét và thậm chí là biến chứng nghiêm trọng hơn như thực quản Barrett, một tình trạng có thể làm tăng nguy cơ ung thư thực quản.

Các triệu chứng điển hình của trào ngược dạ dày bao gồm:

• Ợ nóng: Cảm giác nóng rát từ vùng dạ dày lên đến ngực, thường xảy ra sau khi ăn hoặc khi nằm.
• Ợ chua: Tình trạng axit trào lên thực quản, gây ra cảm giác khó chịu và vị chua trong miệng.
• Đau ngực: Cảm giác đau hoặc khó chịu ở vùng ngực, thường dễ nhầm lẫn với các vấn đề tim mạch.
• Khó nuốt: Cảm giác thức ăn bị mắc kẹt ở cổ họng hoặc thực quản.
• Ho mãn tính: Một số bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng ho kéo dài, đặc biệt là vào ban đêm.

Nguyên nhân gây ra trào ngược dạ dày có thể rất đa dạng, bao gồm thói quen ăn uống không lành mạnh, béo phì, mang thai, lối sống ít vận động và căng thẳng. Bên cạnh đó, một số loại thuốc cũng có thể làm gia tăng triệu chứng trào ngược dạ dày. 

Để kiểm soát và điều trị tình trạng này, người bệnh thường được khuyến nghị thay đổi lối sống, chế độ ăn uống và có thể sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Việc hiểu rõ về bệnh trào ngược dạ dày là rất quan trọng để có thể phòng ngừa và điều trị kịp thời, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Dấu hiệu trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là một tình trạng khá phổ biến và có thể gây ra nhiều triệu chứng khó chịu cho người mắc phải. Dưới đây là một số dấu hiệu điển hình mà người bệnh thường gặp:

Ợ nóng và ợ trớ

Đây là những triệu chứng điển hình nhất của trào ngược dạ dày. Cảm giác ợ nóng thường xuất hiện sau khi ăn, khi axit trong dạ dày trào lên thực quản, gây ra cảm giác nóng rát ở vùng ngực hoặc họng. Ợ trớ xảy ra khi một lượng nhỏ thức ăn hoặc axit dạ dày bị đẩy lên miệng, tạo ra cảm giác khó chịu.

Buồn nôn và nôn

Nhiều người mắc bệnh trào ngược dạ dày có thể cảm thấy buồn nôn, thậm chí nôn sau khi ăn. Điều này thường xảy ra khi dạ dày không thể tiêu hóa thức ăn một cách hiệu quả hoặc khi có quá nhiều axit trong dạ dày.

Hôi miệng và đắng miệng

Sự hiện diện của axit dạ dày có thể dẫn đến tình trạng hôi miệng do vi khuẩn phát triển trong miệng. Ngoài ra, khi axit trào lên, người bệnh có thể cảm thấy vị đắng trong miệng, điều này có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sự tự tin trong giao tiếp hàng ngày.

Khàn giọng và ho

Axit trào ngược có thể gây kích ứng cho họng và thanh quản, dẫn đến tình trạng khàn giọng. Một số người còn có thể ho kéo dài, nhất là vào ban đêm hoặc khi nằm xuống, do axit làm kích thích niêm mạc của hệ hô hấp.

Khó nuốt khi ăn

Trào ngược dạ dày có thể gây cảm giác như thức ăn bị mắc kẹt ở cổ họng hoặc thực quản, làm cho việc nuốt trở nên khó khăn. Triệu chứng này có thể gây lo ngại và làm người bệnh hạn chế ăn uống.

Nguyên nhân gây trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày thực quản (GERD) là tình trạng mà axit trong dạ dày trào ngược lên thực quản, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu. Nguyên nhân của tình trạng này có thể rất đa dạng, bao gồm:

Cơ thắt thực quản dưới (LES) có nhiệm vụ đóng chặt lại sau khi thức ăn đã đi vào dạ dày. Khi cơ này hoạt động không hiệu quả, axit và thức ăn có thể dễ dàng trào ngược lên thực quản. Sự suy yếu của LES có thể xảy ra do nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm tuổi tác, bệnh lý hoặc thói quen sinh hoạt.

Việc tiêu thụ thực phẩm nhiều chất béo, cay nóng, hoặc đồ uống có gas có thể làm tăng áp lực lên dạ dày, dẫn đến trào ngược. Ngoài ra, ăn quá no hoặc ăn vào thời điểm gần đi ngủ cũng có thể kích thích tình trạng này.

Người thừa cân hoặc béo phì thường có áp lực lớn lên bụng, gây ra tình trạng dạ dày bị đẩy lên, làm tăng nguy cơ axit trào ngược. Chất béo ở vùng bụng có thể tạo ra sức ép lên dạ dày, làm cho axit dễ dàng thoát ra ngoài.

Căng thẳng có thể làm tăng sản xuất axit dạ dày và ảnh hưởng đến cách tiêu hóa. Tình trạng lo âu có thể dẫn đến thói quen ăn uống không điều độ, góp phần làm gia tăng triệu chứng trào ngược.

Một số bệnh lý như thoát vị đĩa thực quản (hiatal hernia), tiểu đường, và các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa có thể làm gia tăng nguy cơ mắc GERD. Trong các trường hợp này, chức năng tiêu hóa bị ảnh hưởng, dễ dẫn đến trào ngược.

Một số loại thuốc như thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs), thuốc hạ huyết áp, và thuốc điều trị trầm cảm có thể gây ra hoặc làm trầm trọng thêm triệu chứng trào ngược dạ dày. Những thuốc này có thể ảnh hưởng đến cơ chế đóng mở của cơ thắt thực quản hoặc làm tăng sản xuất axit.

Phụ nữ mang thai thường gặp tình trạng trào ngược dạ dày do sự gia tăng hormone và áp lực từ tử cung lên dạ dày. Hormone progesterone có thể làm giãn cơ thắt thực quản, dễ dẫn đến trào ngược.

Thói quen như nằm ngay sau khi ăn, mặc quần áo chật, hoặc thường xuyên ngồi xổm cũng có thể làm tăng áp lực lên dạ dày, dẫn đến nguy cơ trào ngược.

Trào ngược dạ dày nên làm gì?

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng phổ biến, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như ợ nóng, buồn nôn và đau rát ở ngực. Để cải thiện tình trạng này, dưới đây là một số mẹo đơn giản nhưng hiệu quả có thể áp dụng tại nhà.

Giảm trào ngược dạ dày với baking soda

Baking soda là một phương pháp tự nhiên giúp giảm triệu chứng trào ngược dạ dày hiệu quả. Với đặc tính chống viêm và sát khuẩn, baking soda không chỉ làm sạch đường họng mà còn trung hòa axit, giảm cảm giác nóng rát.

Cách sử dụng: Pha 1 thìa baking soda với 200ml nước, khuấy đều và uống từ 2 đến 3 ly mỗi ngày. Tuy nhiên, không nên sử dụng quá 7 ngày liên tiếp, vì tiêu thụ quá nhiều có thể gây buồn nôn và tích nước.

Uống trà gừng

Gừng là một gia vị quen thuộc có tác dụng rất tốt cho dạ dày. Với tính ấm, gừng giúp làm dịu cơn đau và khó chịu do viêm loét dạ dày cũng như trào ngược axit. Ngoài ra, gừng còn giúp tăng cường quá trình tiêu hóa, cải thiện tình trạng buồn nôn.

Cách pha trà gừng: Rửa sạch và băm nhỏ 1 nhánh gừng, sau đó đun sôi với 300ml nước trong khoảng 10 phút. Chia nước gừng ra uống trước mỗi bữa ăn. Nên uống khi nước gừng còn ấm để đạt hiệu quả tốt nhất, không nên để lạnh hay đun quá nhiều một lần.

Dùng nghệ hỗ trợ điều trị

Nghệ chứa curcumin, một hợp chất có đặc tính chống viêm mạnh mẽ, giúp làm giảm viêm loét trong dạ dày và thực quản. Nghệ không chỉ trung hòa axit dạ dày mà còn thúc đẩy quá trình phục hồi niêm mạc thực quản.

Cách sử dụng: Trộn 1 thìa mật ong với 3 thìa bột nghệ và 100ml nước ấm, khuấy đều rồi uống trước bữa ăn khoảng 30 phút, mỗi ngày 3 lần. Bạn cũng có thể tạo viên bột nghệ và mật ong để sử dụng lâu dài bằng cách trộn bột nghệ với mật ong đến khi tạo thành viên tròn nhỏ.

Một cách khác là pha tinh bột nghệ với tiêu đen. Pha 1 thìa tinh bột nghệ với ¼ thìa tiêu đen trong nước sôi, để khoảng 15 phút rồi uống.

Gối cao đầu khi ngủ

Trào ngược dạ dày có thể xảy ra không chỉ sau bữa ăn mà còn trong khi ngủ. Để giảm thiểu tình trạng này, hãy nâng cao đầu khi ngủ bằng cách sử dụng gối mềm hoặc đặt thêm gối dưới đầu. Điều này giúp ngăn axit dạ dày trào lên thực quản và cải thiện giấc ngủ.

Lưu ý: Nên nằm nghiêng sang bên trái để giảm áp lực lên cơ thắt thực quản dưới, hạn chế nguy cơ trào ngược.

Nghỉ ngơi và luyện tập

Căng thẳng và áp lực tâm lý có thể làm tăng triệu chứng trào ngược dạ dày. Do đó, việc giảm căng thẳng là rất quan trọng. Bạn có thể thử các phương pháp thư giãn như ngồi thiền, nghe nhạc hoặc tập yoga.

Bài tập thư giãn: Dành thời gian mỗi ngày để thực hiện các bài tập nhẹ nhàng, giúp cơ thể được thả lỏng và giảm bớt căng thẳng, từ đó hỗ trợ cải thiện triệu chứng trào ngược.

Trào ngược dạ dày là một tình trạng có thể gây ra nhiều phiền toái, nhưng với những biện pháp và thay đổi lối sống hợp lý, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát được triệu chứng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Hy vọng rằng những thông tin và hướng dẫn trong bài viết này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức và phương pháp để đối phó hiệu quả với tình trạng trào ngược dạ dày.