Buồn nôn nên làm gì? Lời khuyên từ chuyên gia sức khỏe
Buồn nôn là một triệu chứng phổ biến mà nhiều người có thể gặp phải trong cuộc sống hàng ngày. Mặc dù buồn nôn không phải là một bệnh lý nghiêm trọng, nhưng nó có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn. Vậy khi cảm thấy buồn nôn, "buồn nôn nên làm gì" để giảm bớt cảm giác khó chịu này?
Các triệu chứng buồn nôn thường gặp
Buồn nôn là một triệu chứng phổ biến mà nhiều người gặp phải trong đời sống hàng ngày. Cảm giác buồn nôn thường bắt đầu với những triệu chứng từ nhẹ đến nặng, có thể xảy ra đột ngột và gây ra nhiều khó chịu cho người bệnh. Trình tự xuất hiện của một cơn buồn nôn thường diễn ra như sau:
Đầu tiên, người bệnh thường cảm thấy đau dạ dày, có thể là cảm giác cồn cào, khó chịu hoặc đau nhói. Sau đó, có thể xuất hiện co thắt cơ hô hấp và cơ bụng, điều này có thể khiến người bệnh cảm thấy khó chịu và căng thẳng hơn.
Tiếp theo, triệu chứng chóng mặt và khó chịu có thể xảy ra, thậm chí khả năng nhìn cũng có thể bị ảnh hưởng, khiến người bệnh cảm thấy mất thăng bằng hoặc không rõ ràng. Cảm giác bồn chồn, bứt rứt thường xuất hiện, làm tăng cảm giác khó chịu và lo âu trong người. Cuối cùng, cơn buồn nôn có thể dẫn đến cảm giác hơi bị đẩy ngược lên thực quản, đôi khi kèm theo việc nôn ra cả thức ăn.
Tuy nhiên, không phải tất cả triệu chứng buồn nôn đều nhẹ nhàng. Có những dấu hiệu buồn nôn nguy hiểm, cảnh báo nguy cơ bệnh lý mà bạn cần phải chú ý. Nếu triệu chứng buồn nôn kéo dài liên tục trong một ngày với trẻ nhỏ và hai ngày với người lớn, bạn nên tìm đến bác sĩ để được thăm khám kịp thời.
Ngoài ra, nếu buồn nôn đi kèm với các dấu hiệu như mất nước (môi khô, tiểu ít hoặc không tiểu), xuất hiện máu hoặc phân trong chất dịch khi nôn ra, hoặc cảm giác khó thức dậy, ốm yếu và nôn mửa liên tục trong 8 giờ, bạn cần phải được chăm sóc y tế ngay lập tức.
Các triệu chứng khác như sốt cao kèm theo phát ban, đau đầu, và cứng cổ cũng không nên bị xem nhẹ. Những người không thể ăn hoặc uống trong 12 giờ, hoặc có dấu hiệu da nhợt nhạt, nhìn mờ, hay ngất xỉu cũng cần được kiểm tra y tế càng sớm càng tốt.
Cuối cùng, khi đi khám, hãy thông tin cho bác sĩ về tình trạng buồn nôn cũng như các triệu chứng kèm theo để giúp họ có thể chẩn đoán chính xác và nhanh chóng. Sự chú ý kịp thời sẽ giúp bạn ngăn ngừa những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng có thể xảy ra.
Buồn nôn là triệu chứng của bệnh gì?
Buồn nôn là một triệu chứng thường gặp, có thể xuất hiện do nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong nhiều trường hợp, cảm giác buồn nôn có thể chỉ là tạm thời và nhanh chóng biến mất, chẳng hạn như do say rượu, say xe, hoặc trạng thái tinh thần căng thẳng, lo âu.
Tuy nhiên, nếu tình trạng buồn nôn diễn ra thường xuyên và kéo dài, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo về những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Dưới đây là một số bệnh lý phổ biến mà buồn nôn có thể liên quan đến:
Liệt dạ dày, bệnh lý túi mật
Liệt dạ dày là một dạng rối loạn tiêu hóa, trong đó dạ dày không thể co bóp đúng cách để tiêu hóa thức ăn. Điều này không chỉ gây ra cảm giác buồn nôn khó chịu mà còn có thể dẫn đến các triệu chứng khác như đầy hơi, đau bụng, và suy nhược cơ thể do cơ thể không hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả.
Khi buồn nôn đi kèm với đau bụng trên bên phải, đặc biệt là sau các bữa ăn nhiều dầu mỡ, có thể đó là dấu hiệu của viêm túi mật. Tình trạng này có thể dẫn đến các cơn đau dữ dội và cần được điều trị kịp thời để tránh những biến chứng nghiêm trọng.
Bệnh tiểu đường, trào ngược dạ dày thực quản
Người bị tiểu đường type 1 có thể gặp phải triệu chứng buồn nôn kèm theo đau bụng do cơ thể không sản xuất đủ insulin. Khi thiếu insulin, tế bào không thể nhận đủ glucose để hoạt động, buộc cơ thể phải đốt cháy chất béo làm nguồn năng lượng. Quá trình này dẫn đến sự gia tăng ceton trong máu và nước tiểu, có thể gây ra buồn nôn. Nếu tình trạng này không được kiểm soát, nó có thể dẫn đến nhiễm toan ceton, một tình trạng nguy hiểm đến tính mạng.
Trào ngược acid dạ dày thực quản là một nguyên nhân phổ biến khác gây ra buồn nôn. Khi acid và thức ăn từ dạ dày trào ngược lên thực quản, niêm mạc thực quản sẽ bị kích thích, dẫn đến cảm giác buồn nôn. Bệnh nhân cũng có thể cảm thấy đau ở vùng bụng và ngực, ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày.
Bệnh suy thượng thận
Suy tuyến thượng thận là khi cơ thể không sản xuất đủ hormone, đặc biệt là cortisol, điều này có thể làm giảm quá trình trao đổi chất và phát triển. Triệu chứng buồn nôn có thể xuất hiện cùng với các triệu chứng khác như tiêu chảy, nôn mửa, sụt cân, và tụt huyết áp.
Nhồi máu cơ tim
Một nguyên nhân nghiêm trọng khác có thể dẫn đến buồn nôn là nhồi máu cơ tim. Đôi khi, triệu chứng buồn nôn có thể xuất hiện độc lập, không kèm theo cơn đau ngực, nhưng lại cảm thấy khó chịu ở vùng bụng, khiến người bệnh nhầm lẫn với triệu chứng đau dạ dày.
Buồn nôn nên làm gì?
Buồn nôn là một triệu chứng phổ biến mà nhiều người có thể gặp phải trong cuộc sống hàng ngày, thường đi kèm với cảm giác khó chịu và mệt mỏi. Khi phải đối mặt với tình trạng buồn nôn, việc tìm hiểu "buồn nôn nên làm gì" để giảm bớt cảm giác khó chịu là rất quan trọng.
Hít thở sâu
Hít thở sâu là một kỹ thuật đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả để kiểm soát cảm giác buồn nôn. Bằng cách hít không khí qua mũi và vào phổi, bạn sẽ cảm nhận bụng mình nở ra khi hít vào. Khi thở ra, hãy từ từ thả lỏng bụng.
Lặp lại động tác này vài lần sẽ giúp bạn cảm thấy dễ chịu hơn. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng hít thở sâu, kiểm soát từ cơ hoành, có thể kích hoạt hệ thần kinh phó giao cảm, giúp điều hòa phản ứng sinh học gây ra say tàu xe. Thực hiện bài tập này cũng rất hữu ích để làm dịu sự lo âu, một trong những nguyên nhân phổ biến gây buồn nôn.
Ăn bánh quy
Bánh quy khô, như bánh quy saltines, là một biện pháp đã được chứng minh hiệu quả cho chứng buồn nôn, đặc biệt là trong trường hợp ốm nghén. Chúng giúp hấp thụ axit dạ dày, làm dịu dạ dày và ổn định cảm giác buồn nôn.
Nếu bạn cảm thấy buồn nôn vào buổi sáng, hãy thử ăn một vài chiếc bánh quy giòn khoảng 15 phút trước khi ra khỏi giường. Ngoài ra, các loại thực phẩm nhạt nhẽo khác như bánh mì nướng khô hoặc cơm trắng cũng rất tốt để ăn trong thời gian phục hồi sau khi bị đau dạ dày.
Bấm huyệt cổ tay
Bấm huyệt là một phương pháp y học cổ truyền phổ biến, giúp giảm triệu chứng buồn nôn một cách hiệu quả. Bạn có thể thực hiện bấm huyệt tại điểm Neiguan, nằm ở lòng bàn tay của cẳng tay.
Để xoa bóp điểm áp lực này, hãy đặt ba ngón tay ngang cổ tay, đặt ngón tay cái của bạn dưới ngón trỏ và xoa bóp theo chuyển động tròn trong khoảng hai đến ba phút. Lặp lại trên cổ tay còn lại sẽ giúp làm giảm buồn nôn và cảm giác khó chịu.
Uống nhiều chất lỏng hơn
Khi bạn bị nôn nhiều, việc bổ sung nước là cực kỳ quan trọng để ngăn ngừa tình trạng mất nước. Hãy uống từ từ và không quá nhanh chóng. Một số loại chất lỏng có thể giúp giữ nước và giảm cảm giác buồn nôn bao gồm soda gừng, trà bạc hà, nước chanh, và nước lọc.
Những thức uống này không chỉ giúp làm dịu dạ dày mà còn cung cấp nước cần thiết cho cơ thể.
Thử gừng, thì là và đinh hương
Gừng là một trong những phương pháp tự nhiên hiệu quả nhất để giảm buồn nôn. Bạn có thể uống một tách trà gừng ấm hoặc ăn một miếng gừng tươi nhỏ. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng gừng an toàn và hiệu quả trong việc ngăn ngừa và điều trị chứng buồn nôn.
Thì là cũng có tác dụng làm dịu đường tiêu hóa, và bạn có thể thử nhâm nhi trà thì là khi cảm thấy buồn nôn. Đinh hương, với thành phần eugenol, được cho là có khả năng kháng khuẩn, cũng có thể giúp giảm buồn nôn. Bạn có thể pha trà đinh hương bằng cách cho nước sôi vào một thìa cà phê đinh hương và để trong 10 phút trước khi uống.
Sử dụng liệu pháp hương thơm
Liệu pháp hương thơm có thể giúp giảm triệu chứng buồn nôn hiệu quả. Hít hương từ tinh dầu chanh, đinh hương, hoặc hoa oải hương có thể mang lại cảm giác dễ chịu. Bạn có thể thực hành bằng cách hít thở sâu với một lọ tinh dầu mở hoặc nhỏ vài giọt tinh dầu vào bông gòn và hít vào. Nếu không có tinh dầu, hãy thử cắt một quả chanh tươi và hít hà hương thơm của nó.
Dùng thuốc để hết nôn
Nếu các biện pháp tự nhiên không giúp giảm buồn nôn, bạn có thể sử dụng thuốc không kê đơn (OTC) như Pepto-Bismol hoặc Kaopectate. Những loại thuốc này giúp bảo vệ niêm mạc dạ dày và giảm nôn mửa do ngộ độc thực phẩm.
Ngoài ra, thuốc kháng histamin cũng có thể được sử dụng để kiểm soát nôn do say tàu xe. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thuốc kháng histamin có thể có tác dụng phụ như khô miệng hoặc mờ mắt.
Khi nào nên đi khám bác sĩ?
Nếu các biện pháp xử lý tại nhà không mang lại hiệu quả, hoặc triệu chứng buồn nôn ngày càng nghiêm trọng và đi kèm với một số triệu chứng bất thường khác, rất có thể nguyên nhân gây ra buồn nôn là do một bệnh lý tiềm ẩn. Để cải thiện triệt để tình trạng này, cần phải điều trị nguyên nhân gốc rễ. Dưới đây là một số triệu chứng bạn nên lưu ý và nhanh chóng tìm đến bác sĩ:
- Buồn nôn đi kèm với đau ngực, đau tim hoặc đau đầu.
- Tình trạng buồn nôn kéo dài hơn một tháng, kèm theo sụt cân không rõ nguyên nhân.
- Buồn nôn cùng với đau bụng, chuột rút, nhìn mờ, sốt cao, hoặc cứng cổ.
- Xuất hiện chóng mặt, miệng khô, cơ thể mệt mỏi, và nước tiểu có màu đậm.
Đối với những trường hợp buồn nôn không do bệnh lý hay ngộ độc thực phẩm, người bệnh có thể áp dụng các biện pháp điều trị tại nhà để cải thiện tình trạng.
Buồn nôn là triệu chứng thường gặp và có thể gây khó chịu cho người mắc phải. Tuy nhiên, với những biện pháp và cách xử lý đúng cách, bạn hoàn toàn có thể giảm bớt cảm giác khó chịu này. Từ việc áp dụng các phương pháp tự nhiên, duy trì chế độ ăn uống hợp lý đến việc theo dõi tình trạng sức khỏe, tất cả đều có thể giúp bạn vượt qua cảm giác buồn nôn một cách hiệu quả.