Tiểu sử Nguyễn Xuân Phúc người lãnh đạo tiêu biểu Việt Nam
Nguyễn Xuân Phúc, một trong những nhà lãnh đạo tiêu biểu của Việt Nam, đã có một hành trình chính trị ấn tượng và để lại nhiều dấu ấn quan trọng trong quá trình phát triển đất nước. Từ vai trò Thủ tướng đến Chủ tịch nước, ông luôn nỗ lực vì mục tiêu cải thiện kinh tế, nâng cao đời sống người dân của Việt Nam trên trường quốc tế. Để hiểu rõ hơn về cuộc đời và sự nghiệp của ông, hãy cùng tinycollege.edu.vn tìm hiểu tiểu sử của nhà lãnh đạo xuất sắc này.
Tiểu sử Nguyễn Xuân Phúc
Thân thế
Nguyễn Xuân Phúc sinh ngày 20 tháng 7 năm 1954 tại xã Quế Phú, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam. Ông là con út trong gia đình và được gọi là "Bảy" theo thông lệ miền Nam. Cha của ông, Nguyễn Văn Hiền, từng hoạt động cho chính quyền Việt Nam Dân chủ Cộng hòa trước năm 1954 và đã tập kết ra Bắc theo Hiệp định Genève.
Trong khi đó, Nguyễn Xuân Phúc cùng mẹ và các anh chị ở lại quê nhà, tham gia hoạt động bí mật cho Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam. Mẹ và các anh chị của ông đều cống hiến cho cách mạng, trong đó, một người chị đã hy sinh vào năm 1965 trong một trận đánh với quân đội Hoa Kỳ và Việt Nam Cộng hòa.
Hiện nay, Nguyễn Xuân Phúc cư trú tại phường Thuận Phước, quận Hải Châu, thành phố Đà Nẵng, và khi làm việc tại Hà Nội, ông sinh sống tại Nhà công vụ số 11 Chùa Một Cột, phường Điện Biên, quận Ba Đình, Hà Nội.
Giáo dục
Nguyễn Xuân Phúc hoàn thành chương trình phổ thông cơ sở tại quê nhà Quảng Nam. Trong giai đoạn từ 1966 đến 1968, ông đã lên Chiến khu cách mạng và sau đó được đưa ra miền Bắc để đào tạo. Từ năm 1968 đến 1972, ông học cấp III và giữ vai trò Bí thư Đoàn trường, tốt nghiệp trung học phổ thông với kết quả xuất sắc 10/10 vào năm 1972.
Từ năm 1973, Nguyễn Xuân Phúc theo học tại Trường Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội, nơi ông tích cực tham gia phong trào Đoàn thanh niên và từng giữ chức Bí thư Chi đoàn. Năm 1978, ông tốt nghiệp Cử nhân kinh tế, đồng thời sở hữu chứng chỉ ngoại ngữ Anh văn B và Nga văn B.
Trong thập niên 1990, ông tiếp tục học ngành Quản lý Hành chính Nhà nước tại Học viện Hành chính Quốc gia, và vào năm 1996, ông được cử đi học Quản lý Kinh tế tại Đại học Quốc gia Singapore. Nguyễn Xuân Phúc được kết nạp vào Đảng Cộng sản Việt Nam ngày 12 tháng 5 năm 1982 và trở thành đảng viên chính thức vào ngày 12 tháng 11 năm 1983.
Sự nghiệp địa phương của Nguyễn Xuân Phúc
Sau khi tốt nghiệp Đại học Kinh tế Quốc dân vào năm 1978, Nguyễn Xuân Phúc trở về quê nhà và bắt đầu sự nghiệp tại tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng. Từ năm 1980 đến 1993, ông đảm nhiệm nhiều vị trí quan trọng trong bộ máy chính quyền địa phương, bao gồm Cán bộ Ban Quản lý Kinh tế tỉnh Quảng Nam – Đà Nẵng, Chuyên viên, Phó Văn phòng, và sau đó là Chánh Văn phòng Ủy ban Nhân dân tỉnh.
Năm 2001, Nguyễn Xuân Phúc được bầu làm Phó Bí thư Tỉnh ủy kiêm Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam. Trong thời gian này, ông còn giữ vai trò Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học Kỹ thuật tỉnh Quảng Nam, một tổ chức có nhiệm vụ kết nối các trí thức và thúc đẩy phát triển khoa học kỹ thuật trong tỉnh.
Ông đã tập trung chỉ đạo các hoạt động hành pháp, góp phần phát triển kinh tế – xã hội của Quảng Nam trong giai đoạn này. Từ năm 2004 đến 2006, Nguyễn Xuân Phúc tiếp tục giữ nhiều chức vụ quan trọng như Phó Bí thư Tỉnh ủy Quảng Nam khóa XIX, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh, Bí thư Ban Cán sự Đảng Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Nam khóa VII, và đại biểu Hội đồng Nhân dân tỉnh khóa VII.
Trong giai đoạn này, ông đã góp phần quan trọng vào sự phát triển và ổn định kinh tế – xã hội của tỉnh Quảng Nam, tạo nền tảng cho các bước tiến trong sự nghiệp chính trị sau này.
Sự nghiệp Trung ương của Nguyễn Xuân Phúc
Văn phòng Chính phủ Việt Nam
Tháng 3 năm 2006, Nguyễn Xuân Phúc được Thủ tướng Phan Văn Khải bổ nhiệm giữ chức Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, tương đương với cấp Thứ trưởng. Tại Đại hội Đảng lần thứ X cùng năm, ông được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam.
Đến tháng 6 năm 2006, ông tiếp tục được điều động làm Phó Bí thư Đảng ủy và Phó Chủ nhiệm Thường trực Văn phòng Chính phủ. Tháng 8 năm 2007, Quốc hội phê chuẩn Nguyễn Xuân Phúc giữ chức Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ, nơi ông đảm nhiệm từ năm 2007 đến 2011, đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ và tham mưu cho Chính phủ.
Phó Thủ tướng Việt Nam
Vào tháng 1 năm 2011, tại Đại hội Đảng lần thứ XI, Nguyễn Xuân Phúc tái đắc cử vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng và được bầu vào Bộ Chính trị. Giai đoạn 2011–2016, ông giữ chức Phó Thủ tướng thường trực, trực tiếp xử lý nhiều công việc quan trọng của Chính phủ dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Đại biểu Quốc hội
Nguyễn Xuân Phúc được bầu làm Đại biểu Quốc hội lần đầu tiên vào năm 2001, đại diện cho tỉnh Quảng Nam. Ông là Trưởng đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh và là Ủy viên Ủy ban Kinh tế – Ngân sách của Quốc hội khóa XI. Năm 2011, ông tiếp tục trúng cử Đại biểu Quốc hội khóa XIII nhiệm kỳ 2011–2016 tại đơn vị bầu cử số 2 tỉnh Quảng Nam, với tỷ lệ ủng hộ 94,59%.
Đại biểu Quốc hội khóa XIV và XV
Năm 2016, Nguyễn Xuân Phúc tiếp tục trúng cử Đại biểu Quốc hội khóa XIV nhiệm kỳ 2016–2021 tại thành phố Hải Phòng, với tỷ lệ ủng hộ cao, đạt 99,48%. Đến năm 2021, ông trúng cử Đại biểu Quốc hội khóa XV tại thành phố Hồ Chí Minh, đại diện cho đơn vị bầu cử số 10, bao gồm huyện Củ Chi và Hóc Môn.
Tuy nhiên, vào ngày 18 tháng 1 năm 2023, Quốc hội đã thông qua quyết định cho ông Nguyễn Xuân Phúc thôi nhiệm vụ Đại biểu Quốc hội khóa XV, thuộc Đoàn đại biểu Quốc hội Thành phố Hồ Chí Minh.
Nguyễn Xuân Phúc – Thủ tướng Chính phủ (2016–2021)
Năm 2015, tại Hội nghị Trung ương lần thứ 14 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam khóa XI, Nguyễn Xuân Phúc được đề cử làm ứng viên cho vị trí Thủ tướng Chính phủ nhiệm kỳ 2016–2021, kế nhiệm Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng.
Trong suốt nhiệm kỳ, ông được hỗ trợ bởi các trợ lý gồm Đỗ Ngọc Huỳnh, Bùi Huy Hùng, Cao Xuân Thành và Nguyễn Duy Hưng. Thêm vào đó, hai thư ký Cấn Đình Tài và Nguyễn Hoàng Anh đã giúp ông trong công tác điều hành.
Trong vai trò lãnh đạo Chính phủ, Nguyễn Xuân Phúc đã phối hợp chặt chẽ với các Phó Thủ tướng như Trương Hòa Bình, Phạm Bình Minh, Trịnh Đình Dũng và Vũ Đức Đam, cùng nhau giải quyết các thách thức lớn về phát triển kinh tế – xã hội, ứng phó với thiên tai, dịch bệnh và các khó khăn của đất nước trong nhiệm kỳ 2016–2021.
Chương trình hành động
Trong nhiệm kỳ của mình, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã giới thiệu khái niệm “Chính phủ kiến tạo,” một mô hình đổi mới với mục tiêu xây dựng Chính phủ phục vụ người dân và doanh nghiệp hiệu quả hơn. Chính phủ kiến tạo có bốn đặc điểm nổi bật:
- Xây dựng hệ thống pháp luật và thể chế chất lượng: Thay vì chỉ điều hành dựa trên quy định pháp luật hiện có, Chính phủ kiến tạo chủ động xây dựng một hệ thống pháp lý nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.
- Không can thiệp vào hoạt động của thị trường: Tôn trọng các quy luật tự nhiên của nền kinh tế, tạo điều kiện cho sự phát triển kinh doanh.
- Tạo môi trường kinh doanh thuận lợi: Khuyến khích sự phát triển của doanh nghiệp và hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.
- Tăng cường kỷ luật và chính quyền điện tử: Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, đồng thời xây dựng hệ thống chính quyền điện tử hiện đại.
Tổ tư vấn kinh tế
Để hỗ trợ nghiên cứu và đề xuất các giải pháp phát triển kinh tế quốc gia, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thành lập Tổ Tư vấn kinh tế gồm 15 thành viên. Vào tháng 11 năm 2017, Tổ Tư vấn bổ sung thêm thành viên Trần Hoàng Ngân.
Vào tháng 4 năm 2018, Nguyễn Xuân Thắng rút khỏi Tổ, đưa tổng số thành viên về lại 15 người. Tổ Tư vấn đã đóng góp quan trọng vào việc nghiên cứu và phát triển các chính sách kinh tế trong nhiệm kỳ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc.
Danh sách tổ tư vấn kinh tế của thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (2016–2021)
Trong nhiệm kỳ Thủ tướng từ năm 2016 đến 2021, Nguyễn Xuân Phúc đã thành lập Tổ tư vấn kinh tế gồm nhiều chuyên gia hàng đầu trong các lĩnh vực kinh tế, tài chính và chính sách công nhằm hỗ trợ phân tích và đề xuất các giải pháp phát triển kinh tế quốc gia. Danh sách Tổ tư vấn bao gồm:
- Vũ Viết Ngoạn – Tiến sĩ Tài chính, nguyên Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia, giữ vai trò Tổ trưởng.
- Trần Ngọc Anh – Phó Giáo sư, Tiến sĩ Chính sách công, Đại học Indiana (Mỹ).
- Vũ Thành Tự Anh – Tiến sĩ Kinh tế học, Giám đốc Trường Chính sách công và Quản lý, Đại học Fulbright Việt Nam.
- Vũ Bằng – Tiến sĩ Kinh tế, nguyên Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước.
- Nguyễn Đình Cung – Tiến sĩ Kinh tế, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương.
- Trần Thọ Đạt – Giáo sư, Tiến sĩ Kinh tế, Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế Quốc dân.
- Nguyễn Đức Khương – Giáo sư, Tiến sĩ Tài chính, Phó Giám đốc và Trưởng khoa Tài chính, Học viện Quản lý và Quản trị kinh doanh (Pháp).
- Vũ Minh Khương – Phó Giáo sư, Tiến sĩ Chính sách và Kinh tế, Đại học Quốc gia Singapore.
- Trần Du Lịch – Tiến sĩ Kinh tế, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế TP Hồ Chí Minh.
- Trương Văn Phước – Tiến sĩ Kinh tế, Quyền Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia.
- Trần Đình Thiên – Phó Giáo sư, Tiến sĩ Kinh tế chính trị, Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam.
- Trần Văn Thọ – Giáo sư, Tiến sĩ Kinh tế, Đại học Waseda (Nhật Bản).
- Nguyễn Quang Thuấn – Giáo sư, Tiến sĩ Kinh tế, Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.
- Trần Hoàng Ngân – Phó Giáo sư, Tiến sĩ Kinh tế, Giám đốc Học viện Cán bộ TP Hồ Chí Minh.
- Bùi Quang Vinh – Nguyên Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư.
Thành tựu kinh tế Việt Nam giai đoạn 2016–2021
Trong nhiệm kỳ của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục phát triển mạnh mẽ và ổn định. Tốc độ tăng trưởng GDP bình quân từ năm 2016 đến 2019 đạt 6,8%, duy trì đà phát triển bền vững.
Mặc dù đối mặt với đại dịch COVID-19 vào năm 2020, Việt Nam vẫn đạt mức tăng trưởng 2,91%, là quốc gia duy nhất trong số 6 nền kinh tế lớn của Đông Nam Á có tăng trưởng dương. Cơ cấu nợ công được điều chỉnh theo hướng an toàn, giảm từ 64,5% GDP xuống còn 55,3% GDP, với việc chuyển từ vay nước ngoài sang vay trong nước với kỳ hạn dài hơn và lãi suất thấp hơn.
Nợ xấu giảm xuống chỉ còn 3%, trong khi dự trữ ngoại hối đạt mức kỷ lục gần 100 tỷ USD. Đầu tư trong và ngoài nước cũng được thu hút mạnh mẽ, và khu vực kinh tế tư nhân phát triển vượt bậc.
Ứng phó với đại dịch COVID-19
Trong giai đoạn cuối năm 2019 và đầu năm 2020, đại dịch COVID-19 bùng phát và lan rộng khắp thế giới, gây ra những khó khăn lớn cho Việt Nam. Dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam được giao nhiệm vụ chỉ đạo trực tiếp công tác phòng, chống dịch.
Các biện pháp nghiêm ngặt đã được ban hành, yêu cầu người dân hạn chế ra ngoài, chỉ rời nhà trong các trường hợp cần thiết như mua lương thực, thực phẩm, thuốc men và cấp cứu. Thủ tướng cũng ban hành các chỉ thị mới để khởi động lại nền kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội và ổn định đời sống.
Thiên tai lũ lụt miền Trung năm 2020
Từ tháng 10 năm 2020, miền Trung Việt Nam phải đối mặt với một đợt thiên tai lũ lụt lịch sử, ảnh hưởng nghiêm trọng đến các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế và một số khu vực khác.
Lũ chồng lũ gây thiệt hại lớn về tài sản và đời sống người dân. Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã trực tiếp chỉ đạo các biện pháp ứng phó thiên tai, huy động cả nước chung tay hỗ trợ miền Trung vượt qua khó khăn.
Vai trò quốc tế và chính phủ kiến tạo
Trong nhiệm kỳ của mình, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã góp phần xây dựng một Chính phủ kiến tạo, liêm chính và hành động mạnh mẽ, tập trung vào việc nâng cao vai trò của Việt Nam trên trường quốc tế. Chính phủ đã không chỉ thúc đẩy phát triển kinh tế mà còn tạo dựng một môi trường đầu tư thuận lợi, khuyến khích đổi mới sáng tạo, và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.
Chủ tịch nước (2021–2023)
Sau khi thôi giữ chức Thủ tướng Chính phủ vào ngày 5 tháng 4 năm 2021, Nguyễn Xuân Phúc được Quốc hội bầu giữ chức Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam nhiệm kỳ 2021–2026.
Ông tiếp tục đóng góp cho đất nước trong vai trò mới, với tỷ lệ ủng hộ cao từ Quốc hội, đạt 96,79% phiếu bầu. Vào ngày 30 tháng 8 năm 2022, ông cũng được bổ nhiệm làm Chủ tịch danh dự của Hội Chữ thập đỏ Việt Nam.
Đại dịch COVID-19
Vào ngày 27/5/2021, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã kêu gọi sự đóng góp từ các tầng lớp nhân dân, doanh nghiệp và kiều bào để hỗ trợ phòng, chống dịch COVID-19. Trong buổi làm việc tại TP.HCM ngày 11/10/2021, ông yêu cầu các địa phương không được "ngăn sông cấm chợ," nhằm đảm bảo sự lưu thông hàng hóa và lao động, nhấn mạnh việc cần thống nhất giữa các tỉnh thành trong bối cảnh chống dịch.
Công du Liên bang Nga
Từ ngày 29/11 đến 2/12/2021, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc thăm chính thức Liên bang Nga. Trong chuyến công du, ông đã gặp gỡ nhiều lãnh đạo cao cấp của Nga và tham dự các hoạt động ý nghĩa như dâng hoa tại tượng đài Bác Hồ ở Moscow.
Chính sách bơm tiền vào nền kinh tế
Ngày 4/1, Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh sự cần thiết của việc tăng chi ngân sách, chấp nhận nợ công tăng để phục hồi kinh tế. Ông đồng ý với các biện pháp hỗ trợ kinh tế như tăng bội chi, vay từ quỹ dự trữ ngoại hối, phát hành trái phiếu và hỗ trợ người lao động, giúp tạo đà phát triển kinh tế trong bối cảnh khó khăn.
Xây dựng Nhà nước pháp quyền
Ngày 17/1/2022, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội thảo quốc gia về xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn 2045, nhấn mạnh sự cần thiết của cải cách tư pháp để đáp ứng yêu cầu mới.
Ân giảm tử tù Đặng Văn Hiến
Ngày 15/9/2022, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đã ký quyết định ân giảm án tử hình cho Đặng Văn Hiến trong vụ án tranh chấp đất đai với công ty Long Sơn, giảm xuống án chung thân.
Từ chức và miễn nhiệm
Ngày 17/1/2023, Nguyễn Xuân Phúc xin thôi giữ các chức vụ của mình, bao gồm Ủy viên Bộ Chính trị và Chủ tịch nước, với lý do nguyện vọng cá nhân. Quốc hội sau đó đã miễn nhiệm chức vụ của ông vào ngày 18/1/2023, và bà Võ Thị Ánh Xuân được phân công giữ quyền Chủ tịch nước.
Gia đình Nguyễn Xuân Phúc
Nguyễn Xuân Phúc có vợ là bà Trần Thị Nguyệt Thu. Ông có hai người con: con gái Nguyễn Thị Xuân Trang, sinh năm 1986, hiện là doanh nhân và cổ đông lớn của trường quốc tế Gateway, đã kết hôn với Vũ Chí Hùng vào năm 2009.
Con trai ông, Nguyễn Xuân Hiếu, hiện là Phó Trưởng Ban Đoàn kết tập hợp thanh niên thuộc Trung ương Đoàn. Con rể của ông, Vũ Chí Hùng, giữ chức Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế thuộc Bộ Tài chính Việt Nam.
Gia đình ông Nguyễn Xuân Phúc còn có anh trai là Nguyễn Quốc Dũng, sinh năm 1947, từng là Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Đà Nẵng. Ông cũng có một chị gái là Nguyễn Thị Thuyền, sinh năm 1952, và một người chị lớn đã hy sinh trong thời kỳ kháng chiến, bị lính Mỹ bắn chết khi đang hoạt động du kích.
Danh hiệu của Nguyễn Xuân Phúc
Ông đã được trao Huân chương Vàng Quốc gia của Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào vào ngày 18/7/2017 và Kỷ niệm chương hoạt động Quốc hội vào ngày 29/3/2021.
Câu nói nổi tiếng của Nguyễn Xuân Phúc
Trong cuộc họp vào ngày 27 tháng 1 năm 2020, Nguyễn Xuân Phúc nhấn mạnh: “Chống dịch phải như chống giặc”. Tại lễ nhậm chức Chủ tịch nước ngày 5/4/2021, ông khẳng định: “Thành tựu không chỉ đo bằng GDP, mà còn là giá trị xã hội vô hình”.
Trước đó, trong phiên họp chính phủ tháng 3 năm 2018, ông tuyên bố: “Tôi đã nói rất nhiều lần rồi, nếu như mất điện, một số đồng chí phải mất chức”. Những phát biểu của Nguyễn Xuân Phúc đã thể hiện rõ quyết tâm trong công tác lãnh đạo và khẳng định vai trò quan trọng của các giá trị xã hội bên cạnh những thành tựu kinh tế.
Hy vọng rằng qua bài viết về Tiểu sử Nguyễn Xuân Phúc, bạn đã có cái nhìn rõ hơn về cuộc đời và sự nghiệp của một trong những nhà lãnh đạo tiêu biểu của Việt Nam. Với những đóng góp to lớn trong công cuộc phát triển đất nước, Nguyễn Xuân Phúc không chỉ để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng nhân dân mà còn giúp nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Hãy tiếp tục truy cập tinycollege.edu.vn để khám phá thêm nhiều thông tin hữu ích khác!