Tiểu sử Steve Jobs - Người đã thay đổi cả thế giới công nghệ
Steve Jobs, cái tên không chỉ gắn liền với Apple mà còn là biểu tượng của sự đổi mới và sáng tạo không ngừng trong lĩnh vực công nghệ. Từ việc đồng sáng lập Apple trong một garage nhỏ đến việc đưa thương hiệu này trở thành gã khổng lồ công nghệ toàn cầu, Steve Jobs đã để lại dấu ấn sâu đậm với những sản phẩm mang tính cách mạng như iPhone, iPad và MacBook. Hãy cùng tìm hiểu về tiểu sử của Steve Jobs – người đàn ông vĩ đại đã thay đổi cả thế giới công nghệ hiện đại.
Tiểu sử Steve Jobs
Steve Paul Jobs (24 tháng 2 năm 1955 – 5 tháng 10 năm 2011) là một doanh nhân và nhà phát minh người Mỹ, được biết đến rộng rãi như là người đồng sáng lập, Chủ tịch và cựu Tổng giám đốc điều hành (CEO) của Apple. Ông là một trong những nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn nhất trong ngành công nghệ, đóng vai trò then chốt trong việc định hình ngành công nghiệp máy tính cá nhân và công nghệ tiêu dùng.
Trước khi gắn bó lâu dài với Apple, Steve Jobs từng giữ vị trí CEO của xưởng phim hoạt hình Pixar. Sau khi Disney mua lại Pixar vào năm 2006, ông trở thành một thành viên trong Hội đồng quản trị của Công ty Walt Disney, cũng như cổ đông cá nhân lớn nhất của Disney với 7% cổ phần. Jobs cũng góp phần vào việc sản xuất bộ phim hoạt hình nổi tiếng "Toy Story" (1995), đánh dấu sự thành công lớn trong lĩnh vực điện ảnh.
Vào cuối những năm 1970, cùng với Steve Wozniak và Mike Markkula, Jobs đã thiết kế và phát triển dòng máy tính cá nhân Apple II, sản phẩm đầu tiên thành công thương mại và giúp đưa Apple trở thành một trong những công ty công nghệ hàng đầu. Đến đầu những năm 1980, Jobs là người tiên phong nhìn thấy tiềm năng thương mại của giao diện người dùng đồ họa điều khiển bằng chuột, từ đó dẫn đến sự ra đời của Macintosh – một trong những dòng máy tính cá nhân đột phá thời kỳ đó.
Năm 1984, sau một cuộc tranh giành quyền lực nội bộ, Jobs rời Apple và sáng lập công ty NeXT, chuyên phát triển các nền tảng máy tính phục vụ giáo dục và doanh nghiệp. Khi Apple mua lại NeXT vào năm 1996, Jobs quay trở lại Apple và đảm nhận vị trí CEO từ năm 1997 đến 2011, giúp Apple hồi sinh và phát triển với những sản phẩm mang tính cách mạng như iMac, iPhone, iPad và iPod.
Song song đó, năm 1986, Jobs mua lại bộ phận đồ họa vi tính của công ty Lucasfilm, từ đó phát triển thành xưởng phim hoạt hình nổi tiếng Pixar, nơi ông giữ vai trò CEO cho đến khi Walt Disney mua lại công ty này vào năm 2006.
Steve Jobs không chỉ nổi bật trong vai trò nhà lãnh đạo công nghệ, mà ông còn là người tiên phong trong việc nhấn mạnh tầm quan trọng của thiết kế và trải nghiệm người dùng trong các sản phẩm công nghệ. Những sản phẩm mà ông mang đến đã thay đổi cách con người sử dụng công nghệ, với thiết kế tinh tế và tính năng vượt trội, tạo ra một lượng lớn người dùng trung thành trên toàn cầu.
Vào năm 2005, Steve Jobs tiết lộ rằng ông mắc ung thư tuyến tụy. Ngày 24 tháng 8 năm 2011, Jobs từ chức CEO của Apple và đề cử Tim Cook làm người kế nhiệm. Steve Jobs qua đời vào ngày 5 tháng 10 năm 2011, để lại di sản lớn lao cho thế giới công nghệ, hưởng thọ 56 tuổi.
Gia đình bố mẹ đẻ và bố mẹ nuôi của Steve Jobs
Steve Jobs, tên đầy đủ là Steven Paul Jobs, sinh ngày 24 tháng 2 năm 1955, là con ruột của Abdulfattah Jandali và Joanne Schieble. Ngay khi chào đời, ông đã được cặp vợ chồng người Mỹ Paul Reinhold Jobs và Clara Jobs nhận nuôi.
Cha ruột của Steve Jobs, Abdulfattah “John” Jandali, sinh ra trong một gia đình người Arab theo đạo Hồi tại Homs, Syria. Trong thời gian học tập tại Đại học Hoa Kỳ Beirut (Lebanon), Jandali tham gia tích cực vào các hoạt động chính trị và từng bị bắt giam. Sau đó, ông tiếp tục học tiến sĩ tại Đại học Wisconsin, nơi ông gặp Joanne Carole Schieble, một người Mỹ gốc Thụy Sĩ và Đức theo đạo Thiên Chúa.
Mặc dù Jandali và Schieble nảy sinh tình cảm trong thời gian ông làm trợ giảng cho cô, nhưng mối quan hệ của họ đã vấp phải sự phản đối từ gia đình Schieble do khác biệt tôn giáo. Theo tiểu sử của Steve Jobs do Walter Isaacson viết, cha của Schieble đã đe dọa sẽ từ mặt con gái nếu cô tiếp tục mối quan hệ với Jandali.
Về phía gia đình nuôi, cha nuôi của Jobs, Paul Reinhold Jobs, là một thợ máy phục vụ trong lực lượng Cảnh sát biển Hoa Kỳ. Sau khi rời quân ngũ, ông kết hôn với Clara Hagopian vào năm 1946. Do Clara gặp biến chứng từ một thai ngoài tử cung và không thể sinh con, hai vợ chồng quyết định nhận con nuôi vào năm 1955 và đứa bé đó chính là Steve Jobs.
Steve Jobs được sinh ra và hành trình trở thành con nuôi
Joanne Schieble mang thai Steve Jobs vào năm 1954 khi cô và Abdulfattah Jandali, cha ruột của Jobs, đang có kỳ nghỉ tại Homs, Syria cùng gia đình của Jandali. Tuy nhiên, Schieble đã quyết định giữ kín việc mang thai này. Bà rời đến San Francisco để sinh con mà không thông báo cho Jandali.
Steve Jobs chào đời vào ngày 24 tháng 2 năm 1955 tại San Francisco. Ban đầu, Schieble dự định cho một cặp vợ chồng giàu có, có học vấn và theo đạo Thiên Chúa nhận nuôi đứa bé. Nhưng sau khi cặp vợ chồng này đổi ý, Steve đã được sắp xếp để trở thành con nuôi của Paul và Clara Jobs, mặc dù cả hai không có bằng đại học.
Trong những năm tháng đầu đời của Steve, mẹ nuôi Clara thừa nhận rằng bà từng lo lắng sẽ mất ông, khiến bà không dám yêu thương hết lòng. Tuy nhiên, sau một thời gian, mối quan hệ trong gia đình trở nên gắn bó hơn, mặc dù lúc hai tuổi, Steve là một đứa trẻ khó tính, điều này đôi khi khiến Clara cảm thấy lo lắng và suy nghĩ liệu họ có quyết định đúng đắn hay không.
Khi Steve Jobs lớn lên, ông hiểu rất rõ những khó khăn mà gia đình nuôi đã trải qua. Tuy nhiên, ông luôn khẳng định mình được Paul và Clara yêu thương hết mực. Vợ ông, Laurene, sau này cũng chia sẻ rằng Steve luôn cảm thấy biết ơn vì được nuôi dưỡng bởi Paul và Clara. Jobs rất nhạy cảm khi người khác gọi Paul và Clara là "cha mẹ nuôi"; với ông, họ luôn là cha mẹ thực sự.
Thời thơ ấu của Steve Jobs
Steve Jobs theo học tại trường trung học Cupertino và Homestead ở Cupertino, California. Sau giờ học, ông thường đến công ty Hewlett-Packard và được nhận làm nhân viên thời vụ cùng Steve Wozniak.
Năm 1972, Jobs tốt nghiệp trung học và ghi danh vào Reed College, nhưng chỉ theo học một học kỳ do chi phí cao. Dù vậy, ông vẫn dự thính các lớp học, bao gồm lớp thư pháp mà sau này ảnh hưởng lớn đến thiết kế phông chữ trên máy Mac.
Năm 1974, Jobs quay về California, tham gia câu lạc bộ Homebrew Computer và làm việc tại Atari để tiết kiệm tiền cho chuyến đi Ấn Độ. Sau chuyến hành hương, Jobs trở về với niềm tin Phật giáo và tiếp tục làm việc tại Atari. Jobs thỏa thuận với Wozniak về việc thiết kế mạch cho trò chơi Breakout, và chia đôi phần thưởng khi Wozniak giảm thiểu số lượng chip.
Sự nghiệp của Steve Jobs
Khởi nghiệp với công ty Apple
Năm 1976, ở tuổi 21, Steve Jobs cùng với Steve Wozniak (26 tuổi) đã đồng sáng lập Apple Computer tại gara nhà Jobs. Sản phẩm đầu tiên của họ là máy tính cá nhân Apple I. Chỉ một năm sau, vào năm 1977, Apple II ra đời và trở thành cú hích lớn cho công ty.
Nhận thấy sự cần thiết của một người quản lý đồng hành, Steve Jobs đã thuyết phục John Sculley, khi đó là CEO của Pepsi, gia nhập Apple vào năm 1983 bằng câu nói nổi tiếng: "Ông muốn dành cả đời mình để bán nước ngọt hay muốn có cơ hội thay đổi thế giới?". John Sculley sau đó gia nhập Apple và đảm nhận vai trò CEO, thay thế Jobs trong vai trò điều hành.
Tuy nhiên, do sự khác biệt trong quan điểm quản lý, hội đồng quản trị của Apple đã ủng hộ Sculley, dẫn đến việc Steve Jobs bị buộc phải rời khỏi công ty mà chính ông đã sáng lập vào năm 1985. Trước đó, vào năm 1984, Apple đã gây ấn tượng mạnh mẽ với việc ra mắt máy tính Macintosh, mở ra một kỷ nguyên mới cho máy tính cá nhân.
Sáng lập NeXT
Sau khi rời Apple, Steve Jobs thành lập công ty NeXT Computer vào năm 1985. NeXT tập trung phát triển các máy trạm với công nghệ tiên tiến, tuy nhiên, do chi phí sản xuất cao, sản phẩm của NeXT không được thị trường đón nhận rộng rãi.
Dù NeXTcube có thiết kế tinh tế và tích hợp những công nghệ tiên tiến, công ty vẫn gặp khó khăn trong việc bán hàng. Đến năm 1993, NeXT chỉ bán được 50.000 máy tính, buộc công ty phải chuyển hướng sang phát triển phần mềm. NeXT sau đó phát hành NeXTSTEP/Intel, tập trung vào phần mềm, góp phần đặt nền móng cho các công nghệ mà sau này trở thành hệ điều hành Mac OS X khi Jobs quay trở lại Apple.
Trở lại Apple
Năm 1996, Apple quyết định mua lại NeXT với giá 429 triệu USD, đánh dấu sự trở lại của Steve Jobs với công ty mà ông đã đồng sáng lập. Sau khi CEO Gil Amelio bị sa thải vào tháng 7 năm 1997, Jobs trở thành lãnh đạo tạm thời và chính thức giữ vai trò CEO tạm thời vào tháng 9 cùng năm.
Vào năm 1998, để phục hồi lợi nhuận cho Apple, Jobs đã dừng nhiều dự án không hiệu quả như Newton, Cyberdog, và OpenDoc. Dưới sự lãnh đạo của ông, Apple đã thay đổi mạnh mẽ và tăng trưởng doanh thu đáng kể nhờ sản phẩm iMac. Jobs cũng điều chỉnh lại các thỏa thuận bản quyền sản xuất máy tính Macintosh, gây khó khăn cho các nhà sản xuất bên thứ ba.
Năm 2007, Apple bước vào thị trường điện thoại di động với iPhone – một thiết bị mang tính cách mạng với màn hình cảm ứng đa chức năng và trình duyệt web tiên tiến. Steve Jobs không chỉ chú trọng vào đổi mới mà còn nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ra mắt sản phẩm vào đúng thời điểm.
Chuyển đổi sang chip Intel và mở rộng sản phẩm
Năm 2005, Steve Jobs công bố quyết định chuyển từ chip IBM sang Intel cho máy tính Macintosh. Những dòng máy đầu tiên sử dụng chip Intel như iMac và MacBook Pro đã đánh dấu bước chuyển mình quan trọng của Apple. Đến giữa năm 2006, toàn bộ máy tính của Apple đã sử dụng chip Intel. Jobs cũng giới thiệu Mac OS 10.5 "Leopard" và thiết bị giải trí không dây iTV (sau này là Apple TV), cả hai ra mắt vào năm 2007.
Rút khỏi Apple
Tháng 8 năm 2011, Steve Jobs từ chức CEO của Apple do vấn đề sức khỏe, nhưng vẫn tiếp tục đảm nhiệm vai trò Chủ tịch Hội đồng Quản trị. Ngay sau thông báo này, cổ phiếu Apple giảm 5% do lo ngại về sự thiếu vắng vai trò lãnh đạo của Jobs.
Tình trạng sức khỏe suy yếu của ông đã làm dấy lên lo ngại về tương lai của Apple và cả Pixar, nơi ông cũng có ảnh hưởng lớn. Cổ phiếu Walt Disney, nơi Jobs giữ vị trí trong hội đồng quản trị, cũng giảm 1,5% sau thông báo.
Đời sống kinh doanh của Steve Jobs
Tài sản
Mặc dù chỉ nhận mức lương biểu tượng 1 đô la Mỹ mỗi năm trong vai trò CEO của Apple, Steve Jobs vẫn sở hữu 5,426 triệu cổ phần của Apple và 138 triệu cổ phần của Disney sau khi Disney mua lại Pixar. Năm 2009, Forbes ước tính tài sản của ông vào khoảng 5,1 tỷ đô la Mỹ, xếp ông ở vị trí thứ 43 trong danh sách những người giàu nhất nước Mỹ.
Mặc dù sở hữu tài sản khổng lồ, Jobs ít được biết đến về các hoạt động từ thiện so với Bill Gates. Khi trở lại Apple vào năm 1997, ông đã tạm dừng hầu hết các chương trình từ thiện của công ty. Đến tháng 6 năm 2011, Forbes xếp hạng ông ở vị trí 109 trong danh sách các tỷ phú thế giới, với tài sản ròng ước tính khoảng 8,3 tỷ đô la Mỹ.
Vụ gian lận cổ phiếu
Năm 2001, Steve Jobs được quyền mua 7,5 triệu cổ phiếu Apple với giá 18,3 đô la Mỹ mỗi cổ phiếu, thấp hơn so với giá thị trường là 21,1 đô la Mỹ. Điều này đã tạo ra thu nhập chịu thuế khoảng 20 triệu đô la Mỹ mà Jobs không báo cáo, do việc ghi lùi ngày quyền mua cổ phần. Nếu bị phát hiện vi phạm, Jobs có thể phải đối mặt với trách nhiệm hình sự và các khoản phạt.
Cuộc điều tra nội bộ của Apple cho thấy quyền chọn mua cổ phiếu này chưa từng được thực hiện và đã bị thu hồi vào năm 2003. Dù Jobs không bị cáo buộc liên quan trực tiếp, một vụ kiện từ phía cổ đông đòi bồi thường 7 tỷ đô la Mỹ đã được tiến hành vào năm 2008, liên quan đến các thành viên ban lãnh đạo của Apple về vụ gian lận chứng khoán này.
Các sản phẩm công nghệ gắn liền với Steve Jobs
Apple II (1983)
Ra mắt vào tháng 1 năm 1983, Apple II đã giúp Apple khẳng định vị thế vững chắc trong ngành công nghệ. Máy tính này được trang bị bộ nhớ RAM 64KB, dung lượng đáng kể vào thời điểm đó. Apple II có vòng đời dài nhất trong các sản phẩm của Apple, kéo dài đến khi ngừng sản xuất vào năm 1993.
Macintosh All-in-One (1984)
Macintosh, ra mắt vào năm 1984, là chiếc máy tính tất cả trong một đầu tiên trên thế giới. Với thiết kế đột phá, tích hợp công nghệ cảm ứng và thay thế chuột truyền thống, Macintosh đã tạo dấu ấn mạnh mẽ và thay đổi cách người dùng tương tác với máy tính.
iMac (1998)
iMac, thế hệ mới của dòng máy Macintosh, ban đầu không nhận được nhiều sự ủng hộ. Tuy nhiên, sản phẩm này đã giúp Apple chinh phục thị trường giáo dục, đặc biệt là các học sinh trung học và sinh viên, nhờ thiết kế hấp dẫn và tính năng tiện lợi.
Power Mac G4 (1999)
Power Mac G4 ra đời vào năm 1999 được coi là một siêu máy tính. Sản phẩm này thậm chí bị cấm xuất khẩu khỏi Mỹ do lý do an ninh. Power Mac G4 là công cụ đắc lực cho các chuyên gia sáng tạo trong lĩnh vực ảnh, video, và âm nhạc, định hình tiêu chuẩn mới cho các nội dung sáng tạo.
Mac OS X (2001)
Mac OS X là hệ điều hành thế hệ mới của Apple, kế thừa từ Mac OS ra mắt năm 1984. Ban đầu, hệ điều hành này chỉ hỗ trợ các máy PowerPC do Apple sản xuất. Phiên bản mới nhất, macOS Ventura (macOS 13), ra mắt tháng 10 năm 2022 với nhiều cải tiến vượt trội.
iPod (2001)
Năm 2001, Apple giới thiệu iPod, một sản phẩm thay đổi cách người dùng trải nghiệm âm nhạc. Cùng với iTunes, iPod đã định hình lại ngành công nghiệp âm nhạc, mang đến cho người dùng khả năng truy cập âm nhạc mọi lúc, mọi nơi.
iPhone (2007)
Ra mắt vào năm 2007, iPhone đã cách mạng hóa cách con người giao tiếp, duyệt web và trải nghiệm công nghệ tích hợp. Thành công của iPhone đã đặt ra tiêu chuẩn mới cho điện thoại thông minh, trở thành sản phẩm mẫu mà các thương hiệu khác phải theo đuổi.
iPad (2011)
Sự ra đời của iPad vào năm 2010 đã đưa Apple lên đỉnh cao với một sản phẩm hoàn toàn mới. Dù máy tính bảng đã tồn tại trước đó, chỉ đến khi iPad xuất hiện, người dùng mới thực sự hiểu về khả năng của loại thiết bị này. iPad cũng là nhân tố quan trọng làm suy giảm sức hấp dẫn của máy tính cá nhân truyền thống.
Sức khỏe và thời gian qua đời của Steve Jobs
Vào giữa năm 2004, Steve Jobs thông báo rằng ông đã được chẩn đoán mắc một loại ung thư hiếm gặp ở tuyến tụy, gọi là u tụy nội tiết. Ban đầu, Jobs từ chối các phương pháp điều trị truyền thống và thử nghiệm một chế độ ăn đặc biệt để kiểm soát bệnh.
Khi tình hình sức khỏe của Jobs suy yếu, Tim Cook đã tạm thời đảm nhận vai trò điều hành Apple. Nhiều người lo ngại về sức khỏe của Jobs khi ông xuất hiện tại các sự kiện của Apple vào năm 2006 và 2008, nhưng công ty liên tục khẳng định rằng ông chỉ bị nhiễm siêu vi.
Vào tháng 1 năm 2009, Jobs tuyên bố sẽ nghỉ 6 tháng để tập trung vào sức khỏe, và vào tháng 4 cùng năm, ông đã trải qua ca ghép gan thành công. Đến tháng 1 năm 2011, Jobs tiếp tục xin nghỉ phép để điều trị bệnh, nhưng vẫn xuất hiện tại một số sự kiện quan trọng của Apple.
Ngày 5 tháng 10 năm 2011, Steve Jobs qua đời ở tuổi 56, để lại niềm tiếc thương sâu sắc trong cộng đồng công nghệ toàn cầu. Apple đã ra thông báo chính thức, bày tỏ lòng biết ơn về những đóng góp to lớn của ông.
Trên trang chủ của Apple, một hình ảnh đen trắng của Steve Jobs kèm theo năm sinh và mất đã được đăng tải để tưởng nhớ. Jobs ra đi, để lại vợ ông là bà Laurene, ba người con chung, và con gái riêng Lisa Brennan-Jobs từ mối quan hệ trước đó.
Danh hiệu của Steve Jobs
Steve Jobs nhận Huân chương Quốc gia về Công nghệ từ Tổng thống Ronald Reagan năm 1984 và Giải thưởng Jefferson về Dịch vụ công năm 1987. Năm 2007, ông được tạp chí Fortune vinh danh là người quyền lực nhất trong giới kinh doanh và được đưa vào California Hall of Fame.
Năm 2009, Jobs được bình chọn là doanh nhân được giới trẻ ngưỡng mộ nhất và là CEO của thập kỷ do Fortune trao tặng. Ông cũng được Forbes xếp hạng 57 trong danh sách những người quyền lực nhất thế giới năm 2009, và được Financial Times gọi là nhân vật tiêu biểu của năm 2010.
Jobs xuất hiện trong ba bộ phim tài liệu nổi tiếng về ngành công nghiệp máy tính cá nhân: "Triumph of the Nerds," "Nerds 2.0.1," và "Pirates of Silicon Valley," trong đó, diễn viên Noah Wyle đã vào vai ông.
Steve Jobs không chỉ là một nhà lãnh đạo tài ba mà còn là biểu tượng của sự sáng tạo và đổi mới trong ngành công nghệ. Hy vọng rằng qua câu chuyện về cuộc đời và sự nghiệp của Steve Jobs, bạn đọc sẽ tìm thấy nguồn cảm hứng và tiếp tục khám phá những điều mới mẻ. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết trên tinycollege.edu.vn Chúng tôi mong muốn mang đến cho bạn những nội dung bổ ích và chất lượng, đồng thời rất hân hạnh được đồng hành cùng bạn trong những bài viết tiếp theo.